Menaxhimi dhe monitorimi i rrjetės me RedHat Linux duke perdore SNMP protokolin
Sot kur tė gjitha tė dhėnat tona barten nėpėr rrjetė, administrimi dhe monitorimi i rrjetės ėshtė bėrė i pashmangshėm dhe i nevojshėm. D.m.th menaxhimin dhe monitorimin e pajisjeve tė patjetersueshme tė rrjetės siē janė routerat, switcha-t , hub-at, serverėt si dhe ēdo pajisje tjetėr me rėndėsi nė rrjetė.
Arsyet pėr monitorim tė ndonjė pajisje janė tė ndryshme duke filluar nga: monitorimi i shfrytėzimit tė brezit, gjendja operative e linkut, "ngulfatja" e linkut, probleme tė ndryshme tė kabllimit si dhe informatat e rutimit nė mes te pajisjeve etj. Monitorimi i trafikut tė rrjetės ėshtė poashtu njė pikė e rėndėsishme pėr t'i gjetur problemet e sigurisė nė rrjetė.
Nė disa raste ēmimi i linkut qė pėrdoret pėr ndėrlidhje tė rrjetave nė mes veti (WAN) apo lidhja me internet varet nga sasia e trafikut(kbit). Pra pėr kėtė arsye ėshtė e rėndėsishme qė ta monitorojmė dhe menaxhojmė trafikun nė kėtė link. Ky trafik bazohet nė numrin e paketave qė dėrgohen dhe pranohen.
Nė fund tė kėtij punimi do ta ilustrojm njė shembull tė monitorimit tė trafikut nė njė interfejs tė njė ruteri por ky konfiguracion me pak modifikime mund tė pėrdoret edhe pėr pajisje tjera nė rrjetė.
Ēka ėshtė SNMP?
Pėr t'i realizuar tė gjitha ato qė i thamė mė lartė na nevojitet protokolli SNMP (Simple Network Menagment Protocol).
SNMP operon nė nivelin e aplikacionit nė nivelin e transportit nė protokollin TCP/IP, dhe mund t'i injoroj pajisjet nė nivele mė tė ulta. Kjo do tė thot se softveri menaxhues pėrdorė IP-nė, me anė tė cilės e kontrollon pajisjen qė i pėrket asaj rrjete, si dhe jo vetėm ato pajisje qė janė lidhur fizikisht nė rrjetė.
Dy elementet kryesore nė arkitekturėn SNMP janė:
Agjenti dhe
Menaxheri
Kjo ėshtė arkitektura klient-server, ku agjenti ėshtė clienti ndersa menaxheri ėshtė server.
Agjenti ėshtė program qė ekzekutohet nė secilėn pajisje nė rrjetė qė monitorohet ose menaxhohet. Na siguron njė interfejs pėr tė ato kerkesa qė ėshtė konfiguruar. Kėto tė dhėna ruhen nė strukturėn e tė dhėnave tė quajtur MIB(Menagment Information Base) baza menaxhuese e informative. Ky paraqitet si server gjersa pėrmban informatat tė cilat menagjohen dhe pret komandat nga menaxheri.
Menaxheri ėshtė softveri i cili gjendet nė stacionit monitorues tė rrjetit, dhe roli i tij ėshtė qė tė mbledh informata nga clientėt tė cilat informata i duhen pėr monitorim tė rrjetės.
Komanda speciale e SNMP-sė qė quhet trap qė i mundėson agjnetit tė dėrgojė tė dhėnat menaxherit, pėr tė informuar atė nė rast gabimi, ndėrprerje etj.
Nė esencė SNMP protokolli ėshtė njė protokoll i thjesht gjersa tė gjitha operacionet qė kryhen nė modelin sjell-dhe-ruaj. Menaxheri mund t'i ekzekutoj vetėm dy operacione nė njė agjent: kėrkon ose ia ndėrron vlerėn e variablės nė MIB tė agjentit. Kėto dy operacione janė tė njohura si get-request(marr kerkesen) dhe set-request (ekzekuto kėrkesėn). Komanda qe i pergjigjet kėrkesės get-request ėshtė get-response, qė pėrdoret vetėm nga agjenti.
Zgjerueshmėria e protokollit varet drejtpėrdrejt nga mundėsia e MIB-ve pėr tė ruajtur variabla tė reja. Nėse prodhuesi dėshiron t'i shtojė disa komanda nė njė pajisje si psh ruter, duhet ti shtoj variabla tė caktura ne bazen e tė dhėnave (MIB).
Gadi tė gjithė prodhuesit e kanė tė implementuar SNMP verzionin e agjentėve nė pajisjet e tyre: hub-a, sėitch-a, rutera, sisteme operative etj. Linux SO natyrisht kanė pėrkrahje tė madhe tė kėtij protokolli, dhe SNMP agjentė pėr Linux mund ti gjeni nė internet nė ēdo kohė.
Siguria
SNMP na jep pak perkrahje nė skemat e autentifikimit. I pėrkrahė vetėm dy skema tė parullave (passėord): public dhe privat . Public i lejon menaxherit tė bėjė kėrkesėn vlerės sė variablit, dhe privat mundėson qė kėto vlera t'i ndėrrojmė. Kėto parullat nė SNMP quhen communiti s (bashkėsi). Secila pajisje e lidhur nė rrjetė tė menaxhuar me SNMP protkoll duhet ti ketė kėto dy lloje tė parullave.
Ėshtė me rėndėsi qė bashkėsin public tė jėtė "public" dhe bashkėsia privat tė jetė "privat", por ėshtė e rėndėsishme qe ndėrrimi i kėtyre vlerave tė reflektohet nė sigurinė e rrjetės .?
Ēka ėshtė MIB (Baza Menaxhuese e Informatave)?
SNMP protokolli e pėrmban njė standard tė veēantė pėr tė dhėnat e menaxhuara. Ky standard definon ruajtjen dhe mirmbajten e tė dhėnave tė ndonjė pajisje nė rrjetė si dhe operacionet qė lejohen nė atė pajisje. Tė dhėnat janė tė radhitura (strukturuar) nė formė peme, dhe ekziston njė rrugė e vetme (unike) gjer te secila variabėl. Kjo pemė strukturore quhej Baza Menaxhuese eė Informatave ose MIB (Management Information Base) dhe dokumentimet pėr tė mund tė gjinden nė RFC(Request for Comment) tė shumta.
Ekzistojnė verzione tė ndryshme tė MIB. Verzioni actual i TCP/IP MIB ėshtė MIB-II qė ėshtė i definuar nė RFC-1213. Ky standard I ndan informatat pėr njė TCP/IP pajisje qė monitorohet nė tetė kategori , dhe ēdo informat qė pėrshihet nė tė gjendet nė njėrėn nga kėto kategori.
Definicioni i MIB-it pėr njė anėtar tė caktuar gjithashtu tregon edhe tipin e tė dhėnave qė ajo pėrmban. Zakonisht, anėtarėt e MIB-it ruajn tė dhėna tė tipit integjer, por mund tė jenė edhe string si dhe mė tė komplikuara, sikurse label. Anėtarėt e MIB-it quhen objekte. Objektet janė fletė tė e pemės strukturore tė MIB-it, por njė object mund tė ketė mė shum se njė kėrkesė, psh tabela e objekteve. Qė t'i referohemi njė vlere tė caktuar nė njė object, duhet ta japim numrin e kerkesės. Nėse ekziston vetėm njė kerkesė nė njė object atėherė ky numėr ėshtė 0.
Pėr shembull, objekti ifNumber nga kategoria "interfaces" pėrmban integjer qė na tregon numrin e interfejsave qė ka ajo pajisje, si dhe ipRoutingTable nga kategoria "ip" pėrmban informata pėr tabelėn e rutimit tė asaj pajisje.
Duhet tė kemi parasysh si i pėrdorim numrat e kerkesave pėr tė marr vlerėn e njė objekti. Nė kėtė rast numri i interfejsave tė njė ruteri mund tė shihet me komandėn ifNumber.0
Ekziston edhe njė standard tjetėr me anė tė cilit i definojme variablat e MIB-it, ky ėshtė Menaxhimi Strukturor i Bazės (SMI-Structured Management of Information), ku variabla deklarohen pėrmes gjuhės ISO qė quhet ASN.1 qė na bėn pėrmbajtjen e variablės mė tė qartė.
Ėshtė me rėndėsi tė thuhet se shumica sė softverėve u nevojitet pika fillestare . (root) pėr ta lokalizuar objektin e MIB-it. Nėse nuk pėrfshihet pika nė fillim tė rreshtit kjo do tė merrėt si rrugė relative prej .iso.org.dod.intrnet.mgmgt.mib-2.
Nė kėtė rast se i referohemi objektit ifNumber :
.iso.org.dod.internet.mgmgt.mib-2.interfaces.ifnumber
ose nė mėnyrė numerike:
.1.3.6.1.2.1.2.1
Protokolli SNMP nė Linux
Njė ndėr paketet kryesore tė SNMP protokollit ėshtė CMU-SNMP. Dizajnuar nga Carnegie Mellon University, dhe pėrshtatur pėr Linux nga Juergen Schoenwaelder dhe Erik Schoenfelder. Ėshtė plotėsisht nė pajtim me SNMPv1 dhe pėrfshindisa pėrparsi tė SNMPv2.
Distribucioni pėrfshinė vegla menaxhuese qė lejon qė pėrmės komandave tė bėjė kėrkesėn pajisjes qė pėrmban SNMP agjent. Poashtu pėrmban edhe SNMP agjent programin, qė ėshėt i dizajnuar pėr Linux, qė ju jep tė dhėna menaxherėve pėr statusin e interfejsave, tabelėn e rutimit, uptime, kontakt informacionet etj.
Instalimi nė Linux i kėtij paketi ėshtė i lehtė. Nė internet lehtė e gjejmė distribucionin e kodit burimorė tė cilin duhet pasur kujdes nga sajtat prej tė cilėve e marrim pėr shkak tė rrezikut nga virusėt Trojan-horse etj.
E vendosim fajllin cmu-snmp-linux-3.x-bin.tar.gz nė direktoriumin root (/) tė Linuxit dhe e ekstraktojmė me komandėn:
gunzip cmu-snmp-linux-3.2-bin.tar.gz
dhe pastaj
tar xvf cmu-snmp-linux-3.2-bin.tar.gz
ose dy kamdat mund tė zėvendėsohen me njė komandė:
tar -xvzf cmu-snmp-linux-3.2-bin.tar.gz
Tash do ta kemi tė instaluar cmu-snmp paketin por e vetmja gjė qė duhet tė bėjmė ėshtė ta konfigurojmė fajllin konfigurues tė snmp agjentin /etc/snmpd.conf. Kėtė fjall e krijojmė me ekzekutimin e skriptės:
/tmp/cmu-snmp-linux-3.2/etc/installconf
me kėto opcione:
/tmp/cmu-snmp-linux-3.2/etc/installconf mini
ku password ėshtė public community qė ne e pėrdorim. Mund ta editojmė fajllin e instalur /etc/snmpd.conf . Kėtu mund ta ndėrrojmė vlerat se cilat UDP porte duam t'i pėrdorim nga agjent, systemContact, systemIdentity, systemName dhe dhe parametrat per shpejtėsinė e trafikut tė interfejsit.
Veglat kryesore menaxhuese janė:
- /usr/bin/snmpget , Vegla e dizajnuar pėr tė pyetur nė rrjetė pėr vlerėn e MIB pėr ndonjė agjent nė rrjetė (rutera, hub-aetj)
- /usr/bin/snmpnext , na lejon tė marrim objektin me rradhė te MIB pa ja ditur emrin.
- /usr/bin/snmpset , vegla pėr ndėrrimin e vlerės tė njė agjenti,
- /usr/bin/snmpwalk , kjo vegėl na mundėson tė marrim komplet informatat pėr objektet, pra tabelėn e objekteve.
P.sh
linux:/usr/bin # snmpwalk -v 1 10.0.0.190 public system
system.sysDescr.0 =
system.sysObjectID.0 = OID: enterprises.14988.1
system.sysUpTime.0 = Timeticks: (2277100) 6:1
system.sysContact.0 =
system.sysName.0 = koha
system.sysLocation.0 = Mikrotik
system.sysServices.0 = 78
linux:/usr/bin #
ose nėse dėshirojmė tė dimė numrin e interfejsave atėherė:
linux:/usr/bin # snmpget -v 1 10.0.0.190 public interfaces.ifNumber.0
interfaces.ifNumber.0 = 2
linux:/usr/bin #
Agjenti gjendet nė direktoriumin /usr/sbin/snmpd .
MRTG: Multi Router Traffic Grapher
MRTG ėshtė njė vegėl e pėrparuar shkruar nga Tobias Oetiker dhe Dave Rand qė pėrdoret pėr paraqitje grafike tė tė dhėnave qė SNMP agjentėt ia dėrgojnė SNMP menaxherėve. Gjeneron html faqe me grafiqe GIF rreth trafikut qė vie dhe trafikut qė del nga njė interface dhe qė ky process kryhet gati realtime . Kjo ėshtė vegla mė e thjeshtė dhe mė e fuqishme pėr monitorim tė ndonjė ruteri nė internet.
MRTG implementon SNMP i shkruar si kod nė Perl, cka nuk na nevojitet ti instalojmė paketet tjera. Programi kryesorė ėshtė i shkruar nė C pėr tė shpejtuar procesin e logimit dhe gjenrimit tė GIF fajllave. Grafet gjenerohen me ndihmėn e GD librarisė shkruar nga Thomas Boutell.
Njė pėrpėrsi tjetrėr ėshtė mundėsia e zgjerimit dhe konfigurimi. Ėshtė poashtu lehtė tė monitorohet pėrveq trafikut, edhe gabimet e paketeve, ngarkesa e sistemit, etj. Ėshtė poashtu e mundur qė tė barten tė dhėnat nė njė program tjetėr kėshtu qe mundet tė monitorohen logimet tė cilat me SNMP nuk mund tė paraqiten.
MRTG poashtu mundėson sasi tė madhe tė informative qė gjeneron. Lejon katėr nivele tė pėrshkrimit detal pėr njė interfejs: trafiku nė 24 orėt e fundit, javėn e fundit, muajin e fundit, dhe trafikun vjetor. Kjo na jep informata pėr statistika tė ndryshme. Ai e mban njė bazė tė tė dhėnave tė akumuluar mė tė gjitha kėto informacione mė ndihmėt e njė algoritmi tė konsoliduar qė tė pengoj shpenzimin e diskut nga tė dhėnat qė akumulohen nė kėtė formė.
Poashtu gjeneron edhe faqen kryesore qė pėrmban figura GIF pėr detajet ditore pėr ēdo interfejs tė njė ruteri, ēka na jep neve njė ide complete se ēka po ndodh nė ruter me njė shikim.
Le tė shohim njė proceudrė tė njė instalimit bazė. Sė pari na nevojitet ditribucioni i MRTG-sė. Duhet kėrkuar nė internet pėr verzionin e fundit.
Paketa (packages) qė duhet instaluar para MRTG-sė ėshtė GD libraria grafike. Duhet vetėm ti japim komandėn make nė direktoriumin ku e kemi ekstraktuar verzionin e GD-sė dhe fajlli libgd.a do tė gjenerohet. Kopjohet ky fajll nė /usr/local/lib dhe tė gjithė .h fajllat nė diraktoriumin /usr/local/include/gd.
Nė kėtė pikė GD duhet tė jėte si process i ngritur. Tash ėshtė koha qė tė instalojmė MRTG-nė. Ekstraktojme distribucionin, dhe editojmė Makefile, caktojmė se ku duhet kėrkuar GD libraritė dhe heder fajllat, dhe Perl codin:zakonisht /usr/bin/perl ose /usr/local/bin/perl. Kjo bėhat pėrmes variablave GD_LIB, GD_INCLUDE dhe PERL.
Kompajllojm programin kryesor duke shtypur make rateup , pasi tė kryhet ky kompajllim , shtypim make substitute pėr t'ia pėrfshirė rrugėn pėr Perl interpreterin qė MRTG pėrdorė.
Kopjojmė kėto fajlla nė destinacion tė caktuar (p.sh , /usr/local/mrtg ): BER.pm, SNMP_Session.pm, mrtg dhe rateup. Mund tė kopjohen nė kėtė lokacion dy programet konfiguruese, indexmaker dhe configmaker.
Tani jemi tė gatshėm qė tė ndėrtojmė njė fajll konfigurues. Nė kėtė pikė duhet tė kėmi qasje pėr tė lexuar nga SNMP nė ruter. Nė Cisco ruter komandat konfiguruese qė e lejojnė kėtė janė si nė vijim:
access-list 99 permit 193.147.0.8
access-list 99 permit 193.147.0.9
access-list 99 permit 193.147.0.120
snmp-server community public RO 99
Kjo na lejon vetėm qasje pėr tė lexuar nga adresat e specifikuara nė access-list 99 duke pėrdorur paswordin public. Nėse duam qė tu japim qasje vetėm pėr tė lexuar tė gjitha pikave nė rrjet atėherė duhet ta japim kėtė komandė:
snmp-sever community public RO
Pėrndryshe pėr ēdo, duhet lexuar manualin pėr at lloj ruteri. P.sh nė ruterin CISCO 3660 komandat e mėparshme kan funkcionuar dhe nė menagjerin i cili ėshtė nė Linux SuSE 9.0 Professional duke ekzekutuar komandėn snmpwalk na jep kėto tė dhėna:
mrtg:~ # snmpwalk -v 1 10.0.0.254 public system
system.sysDescr.0 = Cisco Internetwork Operating System Software
IOS (tm) 3600 Software (C3660-I-M), Version 12.0(5)XK1, EARLY DEPLOYMENT RELEASE SOFTWARE (fc1)
TAC:Home:SW:IOS:Specials for info
Copyright (c) 1986-1999 by cisco Systems, Inc.
Compiled Tue 14-Sep-99 15:46
system.sysObjectID.0 = OID: enterprises.9.1.205
system.sysUpTime.0 = Timeticks: (432399068) 50 days, 1:06:30.68
system.sysContact.0 =
system.sysName.0 = testcisco1.koha.net
system.sysLocation.0 =
system.sysServices.0 = 78
system.sysORLastChange.0 = Timeticks: (0) 0:00:00.00
Skripta cfgmaker na e thjeshton proceduren e ndėrtimit tė njė fajlli konfigurues. Kjo komandė jepet me kėto argumente:
cfgmaker <community>@<emri i hostit-ruterit ose IP>
Titulli: si punohet me LiNUX 
